نمایش در جاپان:

نمایش جاپانی یکی از شناخته شده ترین انواع نمایش شرقی در جهان است . چه به یمن تلاش محققان بسیار و نشر آثار فراوان به زبان های مختلف ، این نمایش اینک چهره جهانی یافته است . نمایش های جاپانی نیز همچون سایر انواع نمایش های شرقی ریشه در فلسفه ، مذهب وآیین های اجتماعی دارند . نقل میشود زمانی که بودایسم در قرن ششم میلادی به جاپان وارد میشود نوع رقص همراه با موسیقی هم به نام   گیگاکو به آن وارد میشود این رقص به زودی در جلوی معابد و در دو جشنواره مذهبی که هر ساله برگزار میشد ، به معرض نمایش در میاید . این دو جشنواره یکی در یاد بود مرده گان و دیگری در روز تولد بودا برگزار میشده است .                                

مراسم گیگاکو در قرن هشتم تبدیل به ایین باگاکو شد . که توسط دو گروه در روی سکوی مربع شکل اجرا میشده است . در فاصله قرن دهم تا سیزدهم میلادی ، چند نوع بازی و نمایش از قبیل اکروبات بازی ، نقالی ، آوازخوانی و رقص میم در ژ اپن رواج داشته است . اما در میان نمایش ها در این دوره ، دو نوع دنگاکو و ساراگاکو اشتعار بیشتر داشته اند . هر دوی این نمایش ها عبارت بودند از یک رشته آواز های بی ارتباط ، رقص و قطعات کوتاهی نمایشی . نمایش های کلاسیک جاپانی از تحول همین نمایش ها – دنگاکو و ساراگاکو – پدیدار گشتند .                                      

نمایش نو :                                                                      

واژه نو در زبان جاپانی به مفهوم (بازی به کار میرود وبه نحو از نمایش جاپانی اعطلاق میشود که در حدود قرن چهاردهم ابداع شده است و به عنوان نمایش کلاسیک جاپان شناخته میشود . 

الف : رقص مذهبی ساراکاگو که متعلق به مذهب (شینتو ) بوده است . نمایش نو را در آغاز ساراکاگو – نو میخواندند .

ب : دنگاکو که در اغاز نمایش از اکروبات  و شعبده بازی بوده و به تدریج تبدیل به نحو اپرا میشود که نمایش گران آن به تناوب میرقصیدند  و آواز میخواندند .         

ج : انواع مختلف آوازه خوانی و رقص .                                                       

د: رقص های چینی که در دربار جاپان به اجرا در میامده است . نمایش نو بیشتر مدیون راهبی به نام ( کان آمی کی یوتسو گو ) است که راهب معبد ( کاسوگا ) بوده است گویند که ( شگونی ) به نامی (یوشیمیتسو ) کانامی را در حین اجرای رقص ساراگاکو – نو در معبد دیده وبلا فاصله او را تحت حمایت خود میگیرد . کان آمی نیز از آن پس جامه ربانی را کنار گذاشته و رسمی به کار نمایش میپردازد و شیو ه های گوناگون نمایشی را با رقص ساراگاکو در هم آمیخته و نمایش به وجود میاورد که به ساراگاکو – نو-نو ، مشهور میشود . نمایش نو از تحول نمایش ساراگاکو –نو-نوبه وجود میاید . هما پایه گزار و نظریه پرداز نمایش نو جاپان ، سه آمی موتکیو فرزند کان آمی است که تغییرات عمده چه از لحاظ سبک اجرایی و چه از لحاظ اندیشه های فلسفی در نمایش نو ایجاد میکند . از سه عامی حدود 100 نمایش بر جا مانده است .   نمایش های نو از نگاهی ساختمان ، نمایش های کوتاه تک پرده ای استند که معمولا به لحاظ سنگینی موضوع در بین آنها قطعات کوتاهی کمیکی به نام کیوگن اجرا میشود . زبان نمایش هم زبان سنگین و ترکیبی از شعر و نثر است که معمولا از متون کلاسیک گرفته میشده است . موضوع ها ومضامین نمایش های نو نیز بیشتر تاریخی و مذهبی بوده و عملیات جنگ آوری و قهرمانی نقش مهم در انها ایفا میکند . اغلب این موضوع ها شدیدا تحت تاثیر تعالیم بودایی استند . 

در نمایشهای نو ، معمولا سه بازیگر وجود دارد . این سه بازیگر عبارتند از شیته که قهرمان اصلی نمایش است و نقشش دو قسمت است ، درقسمت اول به طور معمولی ظاهر شده  ، اما در قسمت دوم با ماسک به روی صحنه میاید . بازیگر دوم، واکی نام دارد که نقش مخاطب شیطه را بر عهده دارد و معمولا در نقش یک راهب ظاهر میشود. این دو بازیگر میتوانند یک بازیگر همراه به نام تسوره داشته باشند . گذشته از سه بازیگر اصلی در نمایش نو ، دسته همسرایانی مرکب از ده تا دوازده نفر وجود دارد که بدون حرکت نشسته و قسمت های گفتاری را با همراهی موسیقی ( فلوت و طبل ) میخوانند .صحنه نو ، سکوه چوبی مربع شکل است که از سه طرف باز است و یک قسمت اضافی در طرف راست برای دسته همسرایان و یک قسمتی هم در عقب برای نوازنده گان دارد . این صحنه سقف هم به تقلید از سقف معابد دارد که توسط چهار ستون نگاه داشته میشود . بر دیواره عقب صحنه طرف راست ، سه درخت کاج نقاشی شده اند وروی دیواره روبه رو نیز همیشه درخت کاج روی چوب صیقل شده نقاشی شده که به منزله زمینه صحنه به کار میروند . 

نمایش کابوکی  :                                                           

سنت نمایش کابوکی به قرن شانزدهم میلادی برمیگردد .به زمانی که ((اوکانی )) راهب معبد ((ایزومو )) شروع به رقص های مذهبی برسکوی برای عموم مردم میکند . کار اوکانی مورد توجه قرار گرفته و بزودی با همراهی گروهی از زنان و بچه ها ، اوکانی شرکتی را تاسیس میکند . اما از آنجا که کارش بلافاصله مورد تقلید قرار گرفته و زنان بیشماری روی به این کار میاورند و حتی به اجرای رقصهای زننده میپردازند ، لذا طبق فرمان شوگون زنان از شرکت در این گونه نمایشها منع میشوند. به طوریکه بعد ها ، تنها این مردان بودند که به اجرای نمایشهای کابوکی میپرداختند . کابوکی در فاصله سالهای 1675 تا 1750 سریعا متحول شده و تکنیکهای جدیدی در آن وارد میشود . بسیاری از محققان گفته اند که نمایشهای خالص کابوکی تنها تا سال 1868 وجود داشته است و بعد از آن تاریخ نمایشهای کابوکی تحت تاثیر فرهنگ غربی بسیاری از ویژهگی های اصیل خود را از دست داد ه است . در آغاز قسمت اعظم نمایشهای کابوکی فی البداهه ساخته میشد . اما با ظهور ((مونزای مون چیکاماتسو )) ، نمایشهای کابوکی در قرن هفدهم صاحب متنهای ادبی میشوند . اولین نمایش چیکاماتسو به نام روح شیطانی بانو ویستریا در سال 1677 و در تکیو به روی صحنه آمده است . چیکاماتسو که او را شکسپیر جاپان لقب داده اند ، حدود یکصد نمایشنامه نوشته است  .  درمقایسه با نمایشنامه های نو که اختصاص به طبقه اشراف داشتند و دارای موضوعها و مضامین سنگینی بودند ، نمایشهای کابوکی از موضوعهای عادی و روزمره استفاده کرده و برای عامه مردم به اجرا در می آمدند . برخلاف نمایشهای جدی نو ، در کابوکی عناصر تراژیدی و کمیدی در هم آمیخته و نوعی ملودرام میسازند . ازاهمیت رقص در نمایشهای کابوکی و مهارت بازیگران آن هم باید سخن گفت . چه مضامین نمایشهای از طریق رقص و حرکات موزون و البته قرار دادی بازیگران بیان میشود و همیشه همراه رقص موسیقی نیز به کار میرود البته موسیقی در مقایسه با رقص در کابوکی عاملی فرعی به شمار میرود .  

ازلحاظ سبک اجرایی ، نمایشهای کابوکی عاملی ترکیبی از نمایشهای نو، نمایشهای عروسکی و میان پرده های کمیدی است .  صحنه کابوکی نیز در آغاز ، همان صحنه نو بود . اما به تدریج تغییر یافته و شکلی خاص به خود پیدا میکند . چنانکه از عمق صحنه کاسته شده و به عرض آن اضافه میگردد .سقف معبدی شکل آن نیز از میان میرود تختی در اواخر قرن هفدهم صاحب صحنه گردان هم میشود اما مهم ترین و یژه گی صحنه کابوکی داشتن راهرویی است که از وسط تماشاگران گذشته و صحنه را به اتاق کوچکی وصل میکند . از این راهرو بیشتر برای ورود وخروج وهمچنین برای بسیاری از صحنه های مهم استفاده میشود .   
همان طور که در قبل هم اشاره کردیم ، بعد از سال 1868 تحت تاثیر نمایش غربی ، تغییراتی در صحنه کابوکی ایجاد میشود ، از جمله اضافه شدن ((قاب صحنه )) در سال 1908 است .در نمایشهای کابوکی برخلاف نمایشهای نو ، از وصائیل صحنه و تزئینات بسیاری استفاده میشود . البته تاثیر و تسلط صحنه آرایی قراردادی را همچنان در کابوکی به خوبی میتوان دید . زیرا که عناصر رئالستی و نمادین هر دو باهم در روی صحنه کابوکی به کار گرفته میشوند و مجموعه نمایشی یگانه ای را ارائه میدهند .

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: